Była Tutaj Huta
Graniczny Bug dawał biały piasek, lasy – drewno do opału pieców, a ludzie ręce do pracy, dlatego huty szkła wyrastały na Polesiu Lubelskim jak grzyby po deszczu. Czasy, kiedy jedna z nich była sercem Woli Uhruskiej w powiecie włodawskim, minęły bezpowrotnie. Ale pamiątek jest tyle, że gdyby dzisiaj znalazło się lokum na muzeum, jutro można by otworzyć drzwi...
A u nasz, w Brukseli
Do redakcji „Głosu Siemiatycz” przyjechała kiedyś francuskojęzyczna telewizja z Belgii. Kręcili reportaż o fenomenie polskiego, podlaskiego miasteczka, które jedną nogą było już w Europie wtedy, gdy w polskim Sejmie nikomu się jeszcze nie śniło, że zostaniemy kiedyś przyjęci do Unii. Przepytują tak przed kamerami redaktorów, gdy nagle wchodzi babulina, by dać ogłoszenie. Cała jak z albumów o Podlasiu: barwna chusta...
Nic dwa razy się nie zdarza
Białostocki Teatr Lalek to najlepsza i najstarsza scena lalkowa w Polsce. Nie będzie to jednak historia o jego przełomowych spektaklach i niezliczonych nagrodach. Przynajmniej nie w głównej mierze. Przede wszystkim będzie to opowieść o tym, co się dzieje, gdy kurtyna opada. O tym, jak aktor przygotowuje się do roli, czym właściwie zajmuje się oświetleniowiec i po co reżyserowi lalki. Pudełko miało być puste....
Nikt nie wierzył
Kilka metrów pod żaglówkami, które przecinają dziś gładką powierzchnię zalewu Siemianówka, wypalano garnki, szyto kożuchy i robiono pamiątkowe fotografie. Mieszkało tam ponad trzysta rodzin, które zostały wysiedlone po to, aby powstało sztuczne jezioro. Mówią o nim „ostatnia wielka inwestycja PRL-u”. Ostatnia i nigdy niedokończona. Zapraszamy jutro do nas, będziemy piec mrowisko...
Białe złoto Podlasia
Żeby opowiedzieć o kredzie na Podlasiu, trzeba by napisać książkę. Bo to kopalina, która nie tylko wrosła w nadbużański krajobraz i dała chleb wielu pokoleniom mieszkańców Mielnika i Kornicy, ale też bywała przedmiotem sporów i fascynowała. Tak jest do dzisiaj. Kreda jest wapienną skałą osadową – miękką i porowatą, o wysokiej zawartości węglanu wapnia (CaCO3) i bardzo drobnoziarnistej strukturze. Genetycznie złoża kredy występujące...
Pieśni do śmierci
Malutka, drobniutka, zwinna jak jaszczurka. O mądrych oczach, które potrafią prześwietlić każdego, nawet umarlaka. Spośród żałobników wyróżnia ją rutyna i swoboda zachowania. Bo jeżeli ktoś decyduje się podejść do otwartej trumny, w której pośród białych koronek złożono potężnego mężczyznę z twarzą jak z wosku, czyni to z bojaźnią, pokorą, niepewnością. Małymi kroczkami. A ona od wejścia – żwawa,...
Tajemnica El Greca
Kiedy dziś patrzymy na Ekstazę św. Franciszka pędzla El Greca w siedleckim Muzeum Diecezjalnym, trudno nam pojąć, że ponad pięć dekad temu, zanim odkryły go dwie młode badaczki Instytutu Sztuki PAN, obraz przeznaczony był do spalenia wraz z innymi rupieciami znalezionymi w dzwonnicy parafii w Kosowie Lackim na nadbużańskim Podlasiu. Prawdę o sobie ukrywał przez stulecia. Pod przemalowaniami, pod warstwami żółknącego...
Samosioły – ostatni mieszkańcy Czarnobyla
Czarnobylska Strefa Zamknięta to największy opuszczony obszar w Europie. Po katastrofie elektrowni jądrowej przymusowo wysiedlono stamtąd blisko 200 tysięcy ludzi. Garstka z nich zdecydowała się jednak powrócić na swe rodzinne ziemie wbrew zakazom władz. To samosioły. Grupa Napromieniowani.pl od 2018 roku regularnie odwiedza nielicznych mieszkańców skażonego terenu, niosąc im pomoc materialną, dzieląc się swoim czasem...
Makatki – między wstydem a zachwytem
Czy pamiętacie makatki „kucharki”? Kolorowe, haftowane ściereczki wiszące w kącikach do mycia, nad stojakiem z miednicą, nad stołem… Miały one rysunek i tekst. W latach 50–60. XX w. były ozdobą wielu domów wiejskich i robotniczych. Nawet w latach największej ich popularności oceniano je skrajnie różnie. Dla jednych były sztuką, zaś dla innych kiczem. W ostatnim czasie obserwujemy...
Wełyja u beskidzkich Łemków
Dwa tygodnie po katolickich świętach Bożego Narodzenia, kiedy większość Polski powoli zapomina o świątecznych uszkach i makowcach, w Małastowie, małym miasteczku w Beskidzie Niskim, rodzina Pyrzów szykuje się do kolacji wigilijnej – Wełyji. Są Łemkami i tak jak około 1300 mieszkańców tego regionu święta Narodzenia Pańskiego obchodzą w obrządku wschodnim. Od samego rana po domu roznosi...