Kategoria: Kuchnia

Jedzie pociąg z daleka, na nikogo nie czeka. A my jedziemy nad Bug. Co i gdzie zjeść, by rozsmakować się w Bugu? Oto nasz przewodnik, nie tylko kulinarny. Chciałbym rozpocząć naszą wyprawę od słów, które swego czasu zapisała Monika Kucia, kuratorka i reporterka kulinarna, której myślenie o jedzeniu bardzo sobie cenię: Siadamy do stołu, żeby się nasycić. Żeby nabrać siły, ale także umocnić relacje, nakarmić...

Żydówki stały w Bramie, w takich zaułkach, miały kosze z pałąkiem, czyściutkie serwetki w środku i bajgle – to właściwie były obwarzanki, ale mówiło się bajgle. „Niech pani da tych bajgli”, „Ile panienka chciała?”, ja mówię: „Mam dziesięć groszy”, „No to które, jajeczne czy takie?”, „Pani da takie, bo jajeczne będą drogie. To pani daje cztery za dziesiątkę,...

Nigdzie nie spotkałem tak pięknie kwitnącej gryki jak nad Bugiem. Nigdzie indziej także blinów gryczanych w kurniku – pierogu, który kształtem przypomina nadniemeńską babę gryczaną. Na Wileńszczyźnie, czego jak czego, ale gryki nigdy nie brakowało – twierdził Tadeusz Konwicki. Nad Bugiem także. Litwo, Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie – pisał w Panu Tadeuszu Adam Mickiewicz, zaraz potem...

Jaki to piękny znak, że królewskiej wyprawie po ziemniaki i kawę towarzyszyły cuda niebieskie. Najpierw nad wojskami króla Jana III Sobieskiego krążył biały orzeł, który wskazywał drogę na Wiedeń. Potem drogę wskazywał tajemniczy meteor. Aż w końcu na niebie rozświetliła się tęcza, w dodatku jaśniała na odwrót, od nieba do ziemi, jak gdyby niebo uśmiechało się do żołnierzy na znak, że Bóg czuwa...

Brzana to królowa Bugu. Pływa także w Jeziorze Galilejskim. Współcześni rybacy, łowiący ryby nad tym jeziorem, są przekonani, że św. Piotr złowił na haczyk brzanę, znalazł monetę w jej pysku i zapłacił za Jezusa podatek świątynny. Nic dziwnego, że brzana króluje na żydowskich stołach podczas szabatu. Jakby tego było mało, bardzo smacznie przyrządzają ją chrześcijanie obrządku wschodniego i zachodniego...

To dobrana para. Jeśli do gry wejdą cynamon, imbir i kardamon, to dania z dyni odwdzięczą się na talerzu jesiennym powabem i ekscytującym smakiem. Zanim wybierzemy się w podróż do Wisznic i dalej do pałacu w Cieleśnicy, krótka podróż po kartach starych książek i traktatów gastronomicznych. Skąd dynia, zwana także banią, trafiła na europejskie stoły? Dynie zaczęto uprawiać na terenie Meksyku...

Wareniki obok barszczu są legendą ukraińskiej kuchni. To legenda ponad granicami, gdyż w nadbużańskich wsiach po polskiej stronie gotuje się barszcz na kapuście i pyrohy z ziemniakami, podawane ze śmietaną. Dowodów na legendę ponad granicami jest więcej. To bogracz, bliny, gryczane hreczaniki, kotiuchy, a nawet kozacki kulisz, który przygotowany nad Bugiem jest symbolem wspólnoty i drogi. Ilekroć opowiadam o ukraińskiej kuchni...

Kiedy stanąć wiosną przed kościołem w Wereszczynie i spojrzeć na bezkresne pola, widać trzy kolory. To zieleń pól, biel kwitnących drzew i błękit nieba. Taki widok musiał rozciągać się z dworku Wereszczyńskich, w którym często bywał Mikołaj Rej. Ojciec polskiej literatury, który jak rzadko kto potrafił pisać o jedzeniu, specjalizował się nawet w sentencjach na łyżki. A ponieważ...

Są symbolem litewskiej kuchni. Po nadgryzieniu puszczają sok w kilkunastu miejscach. Za sprawą farszu, któremu soczystości mogą pozazdrościć dojrzałe mandarynki. Zawładnęły Podlasiem, a ich kraina rozciąga się od tatarskich Kruszynian po granicę ziemi lubelskiej z Galicją. Gdyby skarby nadbużańskiej kuchni przyrównać do drogocennej kolii, to litewskie kołduny lśnią w niej niczym diamenty. Co tak niezwykłego jest w malutkich pierożkach, kryjących w sobie...

Życie jest cudem. To cud uważności. Każdego dnia uczestniczymy w cudzie, z którego nawet nie zdajemy sobie sprawy: niebieskie niebo, białe chmury, zielone liście, ciekawskie oczy dziecka – nasze własne oczy. Wszystko jest cudem. Także miód. Ksiądz Maciej Kazimierz Sarbiewski, „chrześcijański Horacy z Mazowsza”, poeta i jezuita, kaznodzieja nadworny Władysława IV,...