Ołeksandr Bojczenko – Wasi, nasi oraz inni

Wasi, nasi oraz inni to zbiór esejów, w którym Ołeksandr Bojczenko „tropi” następców pierwszego europejskiego intelektualisty – Sokratesa, których obecność w literaturze świadczy o dojrzałości społeczeństwa, a jednocześnie jest wyrazem jego sumienia. Kim więc są współcześni mędrcy literatury? Wasi – to myśli autora o polskich pisarzach, wśród których znaleźli się Gombrowicz, Kołakowski, Herling-Grudziński, Herbert; nasi – to refleksja nad literaturą ukraińską, w szczególności nad pierwszym literackim „pokoleniem odzyskanym”; inni zaś to kultura rosyjska. Kto wyniósł literaturę ukraińską na światowy poziom? jak podchodzą do kwestii wolności pisarze ukraińscy, a jak polscy? jaka jest w literaturze danych państw pamięć o doświadczeniach totalitaryzmu? – odpowiedzi na te pytania znajdziemy w niniejszej książce.

„Szalenie się przejąłem i wzruszyłem […] esejem, szkicem, nie wiem jak to nazwać – Ołeksandra Bojczenki, który pisał o nowej literaturze ukraińskiej […]. Uświadomił mi on, że ta literatura jest przeniknięta założeniami formalnymi – rozumieniem artyzmu, co u nas nie występuje, bo u nas są szkoły związane z różnymi szkołami zachodnimi, ale poprzez samą twórczość, a nie od strony świadomości filozoficznej. A tam, ci autorzy jakoś pasują do tego wszystkiego, co chce Bojczenko o nich powiedzieć i jak ich rozumie”.
Henryk Bereza w rozmowie pt. O wszystkim nie pisałem…